سوالی که تقریبا گاهی از شنیدن های مکرر آن خسته و گاهی خوشحال شده ام! شاید نگاهی به چند سال پیش خالی از لطف نباشد، سالهایی که کسی فکرش را هم نمی کرد چینی ها اینچنین بازار خودرو کشور را قبضه کنند و خودروسازهای داخلی که درجا زدن و بی تحرکی بزرگترین ویژگی آنها بود خود را در مخمصه بزرگی ببینند! بهترین فرصت برای ارزیابی دلایل این رخداد همین حالاست. با هم مرور کنیم:
- بی کیفیتی تولیدات داخل.
- استفاده خودروسازان از محدودیت های مالی مشتریان و ایجاد شدن حاشیه امن بازار اتومبیل های زیر پنجاه میلیون تومان پیش از ورود خودروهای چینی.
- موقعیت شناسی شرکت های وارد کننده و مونتاژ کننده نظیر جیلران موتور، کرمان موتور، مدیران خودرو و…
- نارضایتی و بغض روحی مشتریان از وضعیت بازار.
- و بالاخره هوشمندی چینی ها در کیفیت، طراحی و مدرن بودن همراه با قیمت گذاری منصفانه.
بله!!! تمام این اتفاقات دست به دست هم داد و دریای آرام و لذتبخش "بد بساز و خوب بفروش" داخلی ها را با امواج ترسناکی مواجه ساخت.
در این بین خریداران باید از این دو راهی، یک راه را انتخاب می کردند . راه نخست به سمت بازار تکراری و بی جاذبه تولیدات داخلی می رفت که البته کیفیت خود را بیش از پیش از دست داده بودند و قیمت های نجومی و کذائی را طلب می کردند و راه دوم آنها را به اعتماد کردن به صنعت خودرو سازی چین دعوت می کرد. اینجا درست همان نقطه ای است که مردم با هوش ذاتی خود و خردی که دارند با یک حساب سر انگشتی احتمال رضایت از خرید خودرو داخلی را نزدیک به صفر تخمین می زنند ولی برای چینیها شانس پنجاه درصدی ( همان قاعده معروفی که می دانید، می خرم، خارج از دو حالت که نیست!!! حداقل میدونم پنجاه درصد احتمال داره خوب باشه!!!!)
و خودرو های چینی یکی یکی وارد می شوند! زیبا هستند و آپشن های متعددی را در خود گنجانده اند. از طرفی با پاس کردن تست های ایمنی به خریداران نوید یک رانندگی ایمن را می دهند. نکته بسیار مهمی که خودروسازان داخلی کوچکترین اهمیتی به آن نمی دادند. ماشین چینی روی کاغذ همه چیز دارد. بله روی کاغذ!!! این به ظاهر خوش قیمت های تازه از راه رسیده هم مانند هر خودرو دیگری ایرادات و ضعف هایی داشتند. ضمنا آن دسته از افرادی که از خرید و فروش داخلی ها خوب سود می کردند، یک شبه صدتا صدتا می خریدند و یک ساله می فروختند بدشان نمی آمد چوبی لای چرخ چینیها برود. اما سوال اصلی همچنان مطرح و بی پاسخ است. "خودروی چینی بخرم یا نه؟"
همانطور که میدانید در بازار زیر 60 میلیون تومان چینیها حرف های بسیاری برای گفتن دارند. جک جی 5 دنده دستی و اتومات، لیفان 620، ام وی ام ۵۳۰ ، 315 نمونه های قابل اشاره ای هستند که از تمام تولیدات داخل از پراید تا دنا را پشت سر می گذارند! کیفیت، خدمات پس از فروش(به استثنا تهیه قطعه که جای کار زیادی دارد)، امکانات و طراحی و مقرون به صرفه بودن یک پکیج مناسب را پیش روی خانواده های ایرانی قرار داده است. البته همچنان دستمان می لرزد و آرام و درگوشی می گوئیم: آخه چینی رو بخریم 58 میــــــــلیــــــــون؟؟؟؟ . این سوالی است که نه تولید کنندگان چینی و نه حتی مدیرعامل شرکت بنز نباید به آن پاسخ دهند. نواسانات ارز در سال های اخیر امثال بنده را مجبور ساخته تا یه فروند ژلوفن را با یک لیوان آب خنک میل فرموده و فرم ثبت نام نمایندگی فروش خودروهای چینی ها را امضا کنم و مبالغی را به عنوان پیش پرداخت داده که شاید اگر روزی 10 میلیون به آن می افزودید هیوندای آی 30 صفر کیلموتر سوار می شدید!!! بله! دیگر پرداخت کردن 45 میلیون در قبال مزدا 3 را باید در یک خواب سنگین پس از یک وعده غذای چرب ببینیم. این قیمت خودرو دنا است که فیس لیفت نه چندان دلچسبی از سمند است!!!
انتخاب با شما است. پراید و پژو بخرید و مطمئن باشید که حتی اکبر آقا( سوپر مارکتی سر محل ) هم کاپوتش را که بالا بزند تعمیرش می کند و یا چینیهایی که تعمیر کردنشان پیچیده نیست، امکانات خوبی دارند و مدرنتر به نظر می رسند اما شاید تامین برخی قطعات آنها قدری سخت باشد.
فقط این نکته را به خاطر داشته باشید که با اندکی صبر و شکیبائی شاید بازار خودرو به استقبال شرکت های اروپائی برود و تولیدات و مدل های با کیفیتی روانه بازار داخل شود( مونتاژ و واردات) که قیمت تمام خودرو های چینی را نیز تحت تاثیر قرار دهد، ضمنا تک نرخی شدن ارز در ماه های آینده مفروض است و این می تواند خودروهای گران قیمت تر را نیز تکانی بدهد و آنها را بیشتر در دسترس شما قرار دهد. البته نه در حدی که مزدا 3 را بخرید 45 میلیون!!! چون آن زمان باید 206 را بخرید 15 میلیون! که بعید به نظر می رسد!!! البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که بازار همیشه با ورود مدل های جدید و متنوع، رقابتی تر خواهد شد و فروشنده مدل های کارکرده را مجبور به راضی شدن با افت قیمت محسوس می کند.