پلتفرم مشترک در خودروها چه کاربردی دارد و مطرح ترین آنها کدامند؟

استفاده از پلتفرم يکسان در دو خودرو مي تواند شامل طراحي و مهندسی ساخت يکسان و همچنين عمليات توليد يکسان باشد، يعني اصول توليد هر دو خودرو، از يک منبع نشأت مي گيرد و طراحی و تکنولوژيهای استفاده شده در آنها از يک مدل اقتباس گرديده است. اين کار در بين شرکتهای خودروسازی، با هدف کاهش هزينه هايی توسعه محصولات صورت می گيرد و خودروسازان می توانند با استفاده از اين ترفند، مدلهای متنوعی را به بازار عرضه نمايند

پلتفرم (Platform) ساختار اصلی یک خودرو است که ممکن است بر اساس آن، چندین مدل دیگر خودرو نیز تولید گردند. در واقع پلتفرم یک خودرو شامل زیر بندی و جلوبندی، موتور، گیربکس، سیستم انتقال قدرت و شاسی می باشد که این اجزاء می‌توانند در محصولات تولیدی یک یا چند خودروساز مشترک باشند. البته گاهی قسمتهایی از خودرو که لزوم ایجاد اصلاحاتی در آنها تشخیص داده می شود، مجدداً طراحی گردیده و یا تنها تغییراتی جزئی در آنها صورت می پذیرد. به گزارش پایگاه خبری سبقت آزاد به نقل از "اتو اوولوشن" استفاده از یک پلتفرم در تولید محصولات و مدلهای متعدد، دارای مزایای زیادی برای شرکتهای خودروساز می باشد. یک پلتفرم نباید لزوماً در بین محصولات یک خودروساز به کار رود، بلکه می تواند در بین چند خودروساز مطرح گردیده و استفاده شود. شرکتهای مختلف خودروسازی جهان، با همکاری نزدیک و تعریف پروژه های مشترک، از تجربه و دانش هم استفاده می کنند و با کاربرد پلتفرمهای مشترک کاهش هزینه زیادی را برای توسعه محصولات خود ایجاد می نمایند، مانند شرکتهای فیات - جنرال موتورز، کیا - هیوندای، جیپ - کرایسلر، رنو - نیسان، فورد - مزدا، اوپل - شورلت، اوپل - واکسهال، بنتلی - رولز رویس، پژو - سیتروئن و . . .  که از پلتفرم مشترک برای تولید محصولاتشان استفاده می کنند و از این جهت به این شرکتها «کمپانیهای خواهر» (Sister Companies) گفته می شود.

کاربرد پلتفرم مشترک در محصولات متعدد:

استفاده از پلتفرم یکسان در دو خودرو می تواند شامل طراحی و مهندسی ساخت یکسان و همچنین عملیات تولید یکسان باشد، یعنی اصول تولید هر دو خودرو، از یک منبع نشأت می گیرد و طراحی و تکنولوژیهای استفاده شده در آنها از یک مدل اقتباس گردیده است. این کار در بین شرکتهای خودروسازی، با هدف کاهش هزینه های توسعه محصولات صورت می گیرد و خودروسازان می توانند با استفاده از این ترفند، مدلهای متنوعی را به بازار عرضه نمایند که اساس ساختار آنها یکسان می باشد. اهمیت این مسئله زمانی مشخص می شود که بدانیم تولید یک خودروی کاملاً جدید که با سایر محصولات آن کمپانی متفاوت باشد، با صرف هزینه چندین میلیون دلاری را برای هر شرکت خودروساز همراه خواهد بود. در حقیقت توسط این کار، خودروسازان می توانند با هزینه به مراتب کمتر، نسبت به تولید یک مدل جدید اقدام نمایند. البته استفاده از پلتفرم مشترک در چند محصول متنوع، مزایا و معایبی دارد. از مزایای این امر، کاهش قطعات خودرو جهت مدلهای مختلف و مدیریت بهتر موجودی قطعات در انبار، کاهش هزینه تحقیق و توسعه، افزایش کیفیت، ایجاد استاندارد جهانی در بین محصولات مختلف خودروسازان و تنوع بیشتر محصولات آنها می باشد. همچنین معایب به اشتراک گذاری پلتفرم در بین خودروسازان شامل کاهش ارزش برند به دلیل شباهت خودروها، تفاوت ناچیز بین محصولات یک یا چند خودروساز و کاهش ارزش برخی از محصولات لوکس خودروسازان می باشد. به عنوان مثال در بین محصولات داخلی می توان به پلتفرم مشترک رانا و پژو 206 SD اشاره کرد که دارای ساختار و اجزای فنی یکسان بوده، ولی در طراحی داخل کابین و طراحی بدنه متفاوت هستند. از بین خودروسازان جهانی نیز می توان خودروهایی نظیر تویوتا آریون و لکسوز ES، هیوندای توسان و کیا اسپورتیج، بی.ام.و سری3 و X3، مرسدس بنز کلاس C و GLK را نام برد. از بین خودروهای قدیمی تر، پلتفرم مشترک کادیلاک سویل، شورلت نوا و بیوک اسکایلارک از معروفترین موارد هستند.

پلتفرمهای مشترک مطرح در بين خودروسازان:

در ادامه مطلب به معرفي معروفترين پلتفرمهای مشترک بين کمپاني های خودروسازی مطرح جهان مانند فورد، جنرال موتورز، فولکس واگن، فيات، تويوتا، ولوو و ميتسوبيشی به همراه خودروهايی که از اين پلتفرم ها استفاده می کنند، می پردازيم:

پلتفرم Ford CD3/D4 يا Volvo P2:

اين پلتفرم که اولين بار در سال 2003 توسط شرکت «مزدا» به وجود آمد، در بين محصولات شرکتهای فورد، مزدا، لينکلن، ولوو و مرکوری مشترک می باشد. زمانی که «فورد» مالکيت شرکت «ولوو» را برعهده گرفت، نام پلتفرم را از P2 به D3 تغيير داد. از اين پلتفرم برای خودروهايی در کلاسهای کراس اور، سدان لوکس و سدان متوسط استفاده شده است. نيروی محرکه در اين پلتفرم، ديفرانسيل جلو يا چهارچرخ متحرک می باشد. برخی از خودروهايی که برمبنای اين پلتفرم ساخته شده اند عبارتند از «ولوو XC60»، «ولوو V40»، «ولوو S70»، «فورد Edge»، «فورد Fusion»، «فورد Taurus»، «لينکلن MKX»، «لينکلن MKS»، «مزدا 6»، «مزدا CX9»، «مرکوری Montego».

پلتفرم GM Epsilon:

اين پلتفرم که از سال 2003 جانشين پلتفرم N جنرال موتورز گرديده است، مخصوص خودروهايی در کلاسهای سدان بزرگ و متوسط می باشد. خودروهايی که روی اين پلتفرم ساخته مي شوند ديفرانسيل عقب و موتور جلو هستند که برخی از آنها شامل «کاديلاک BLS»، «بيوک LaCrosse»، «شورلت Malibu»، «پونتياک G6»، «بيوک Ragal»، «ماديلاک XTS»، «اوپل Insignia»، «اوپل Vectra» و «دوو Alpheon» می باشند.

پلتفرم Volkswagen D1:
این پلتفرم که از خانواده پلتفرمهای سری D کمپانی «فولکس واگن» است بیشتر در خودروهای لوکس و مجلل شرکت «فولکس واگن» و شرکتهای زیرمجموعه آن استفاده می شود. این خودروهای از پلتفرم موتور جلو و چهارچرخ دائمی بهره می برند. در این پلتفرم سیستم تعلیق جلو از نوع مک فرسون و سیستم تعلیق عقب از نوع چند اتصالی طراحی شده است. برخی از خودروهایی که از این پلتفرم استفاده می کنند، شامل «فولکس واگن Phaeton»، «بنتلی Continental GT»، «بنتلی Continental Flying Spur» و «آئودی A8» می باشند.

پلتفرم GM-Fiat Gamma Compact:
این پلتفرم که از سال 2005 جایگزین پلتفرم GM4300 شد، همانطور که از نامش پیداست، پلتفرم مشترک شرکتهای «فیات-کرایسلر» و «جنرال موتورز» بوده و کوچکترین پلتفرم خودروهای سواری می باشد که مخصوص خودروهای کوچک و جمع و جور تولیدی این شرکتها است. «فیات» برای طراحی و تولید این پلتفرم، ۱۰۰ میلیون یورو سرمایه گذاری نموده است. انتقال نیرو در این پلتفرم در خودروهای از نوع موتور جلو با سیستم انتقال نیرو به دیفرانسیل جلو و یا چهارچرخ می باشد. بعضی از خودروهایی که از این پلتفرم استفاده می کنند، «آلفارومئو میتو»، «آلفارومئو Giulietta»، «آلفارومئو Giulia»، «دوج دارت»، «اوپل کورسا»، «اوپل Mokka»، «شورلت اسپارک»، «فیات 500L» و «فیات Viaggio» هستند.

پلتفرم GM Delta:

اين پلنفرم در سال 2003 توسط شرکت «جنرال موتورز» معرفي شد و جايگزين پلتفرمهاي GM Z، GM T و GM J گرديد که در خودروهای شاسي بلند CUV يا کراس اوور با موتور جلو و سيستم ديفرانسيل جلو يا چهارچرخ مورد استفاده قرار مي گيرد. در اين پلتفرم سيستم تعليق جلو از نوع مستقل بوده و تعليق عقب به صورت ميل پيچشي مي باشد. در خودروهاي آينده «جنرال موتورز» قرار است اين پلتفرم با دو پلتفرم جديد GM D2/XX و GM D2UX جايگزين شود.  برخي از خودروهايي که بر پايه پلتفرم Delta «جنرال موتورز» توليد شده اند، «اوپل آسترا»، «پونتياک G4»، «بيوک Verano» هستند و خودروهايي مانند «شورلت Cruze«، «اوپل Zafira»، «کاديلاک ELR» و «بيوک Excelle» از نسخه Delta II اين پلتفرم بهره مي برند.

پلتفرم GM Omega:

اين پلتفرم که نسخه جديد پلتفرم Alpha «جنرال موتورز» می باشد، به عنوان جديدترين پلتفرم شرکت «جنرال موتورز» در نمايشگاه بين المللی نيويورک سال 2015 معرفی شد که اولين بار در خودروی «کاديلاک CT6 مدل 2016» استفاده گرديد. اين پلتفرم ويژه خودروهای شاسی بلند بزرگ با سيستم ديفرانسيل عقب يا چهارچرخ و موتور جلوی طولی طراحی شده است و در خودروهایی با سيستم تعليق «کنترل سواری مغناطيسي»(MRC) مورد استفاده قرار می گيرد

پلتفرم Volkswagen PQ34:

اين پلتفرم از سال 1996 توسط شرکت «فولکس واگن» معرفی شد و در محصولات کوپه اسپرت و هاچ بک کمپانيهای زيرمجموعه «فولکس واگن» مانند «آئودی»، «سئات» و «اشکودا» مورد استفاده قرار می گيرد. خودروهايی که بر پايه اين پلتفرم ساخته شده اند، همگي از سيستم ديفرانسيل جلو و موتور جلو بهره می برند. برخی از خودروهايی که بر پايه پلتفرم PQ34 ساخته شده اند شامل «آئودی A3»، «آئودی TT نسل اول»، «فولکس واگن New Beetle»، «فولکس واگن گلف Mk4»، «فولکس واگن Jetta»، «سئات Leon»، «سئات Toledo» و «اشکودا Octavia» می باشند.

پلتفرم Volkswagen PQ35:

اين پلتفرم در سال 2005 توسط شرکت «فولکس واگن» طراحي و ارائه گرديد که در سالهای اخير با پلتفرم MQB «فولکس واگن» جايگزين شده است. از نظر متخصصين خودرو، پلتفرم MQB فراتر از يک شاسی يا پلتفرم بوده و در نوع خود «فلسفه طراحی و توليد» محسوب می گردد. خودروهای کراس اوور، ون و هاچ بک جديدی مانند «آئودی S3»، «آئودی Q3»، «آئودی TT»، «فولکس واگن Touran»، «فولکس واگن Touareg»، «اشکودا Yeti»، «فولکس واگن گلفMk5» و «سئات Altea» برمبنای آن ساخته شده اند.

پلتفرم Toyota MC:

اين پلتفرم در سال 2005 توسط شرکت «تويوتا» معرفی شد که برای محصولات شاسی بلند، سدان بزرگ و سدان متوسط کمپانی خودروسازی «تويوتا» و شرکتهای خواهر آن نظير «لکسوز»، Scion طراحی شده است. جالب است بدانيد که و حتی جهت خودروي «پونتياک Vibe» نيز برمبنای اين پلتفرم طراحی گرديده است. همچنين شاسی کوتاه خودروی «تويوتا کرولا» و «لکسوز CT»، شاسي طويل «تويوتا Avalon» و «لکسوز ES» و شاسی مرتفع «تويوتا RAV4» و «لکسوز RX350» همگي روی پلتفرم MC شرکت تويوتا ساخته شده اند. ديگر محصولات زيرگروه «تويوتا» که روی اين پلتفرم ارائه شده اند، شامل «سايون tC»، «سايون xB»، «تويوتا Prius»، «تويوتا کمری»، «تويوتا آريون» و «لکسوس GS» هستند.

پلتفرم Mitsubishi GS:

اين پلتفرم يک پلتفرم بين المللی است که در سال 2005 توسط شرکت «ميتسوبيشی» ژاپن طراحی شد و در آسيا توسط «ميتسوبيشی» و «پروتون» مالزی، در آمريکا توسط «جيپ»، «دوج» و «کرايسلر» و در اروپا توسط «فيات»، «پژو» و «سيتروئن» به کار گرفته شده است. خودروهای مختلفی در کلاسهای متفاوت شاسی بلند، سدان و اسپرت بر مبنای اين پلتفرم ساخته شده اند که معمولاً موتور جلو و ديفرانسيل جلو يا چهارچرخ هستند. برخی از اين محصولات شامل «ميتسوبيشی اوتلندر»، «ميتسوبيشی لنسر»، «ميتسوبيشی ASX»، «پروتون Inspira»، «پژو 4008»، «سيتروئن C-Crosser»، «سيتروئن C4 AirCross»، «کرايسلر 200 سدان»، «جيپ Compass»، «جيپ Patriot»، «کرايسلر Sebring»، «دوج Avenger» و «فيات Freemont» می باشند.

پلتفرمهای کلاسيک:
البته در بین پلتفرمهایی که امروزه در ساخت خودروها به کار می روند، پلتفرمهای قدیمی تری مانند پلتفرم J جنرال موتورز، W جنرال موتورز، Fox فورد، K کرایسلر و Type1 فولکس واگن نیز در ارائه خودروهای معروف مؤثر بوده اند که برخی از آنها قدمت بسیار طولانی در صنعت خودروسازی دارند. مثلاً پلتفرم Type 1 فولکس واگن، با طراحی «فردیناند پورشه» به مدت 65 سال در مدل «بیتل» به کار می رفت و آن را به پر فروش ترین خودروی تاریخ تبدیل نمود. پلتفرم W جنرال موتورز نیز از سال 1988 با تولید خودروهای مطرحی مانند «شورلت مونت کارلو»، و «پونتیاک گرندپریکس» معرفی گردیده است و تا امروزه هنوز هم در «شورلت ایمپالا 2016» نیروهای پلیس آمریکا استفاده می شود؛ یا پلتفرم Fox شرکت «فورد» از زمان معرفی سال 1978 در خودروهای «مرکوری Cougar»، «لینکلن Continental»، «فورد موستانگ 1978» و «فورد گرانادا 1978» تا «فورد موستانگ 1996» و حتی برخی مدلهای «فورد» نسل جدید ادامه داشت.