پدل شیفت یا دنده پشت فرمان

امروزه شاهد خودروهایی هستیم که به راحتی امکان تعویض دنده‌ها را در کسری از ثانیه به واسطه اهرم‌هایی که در پشت فرمان تعبیه شده‌اند می‌دهند، نه اشتباه نکنید، منظور ما اهرم‌هایی نیست که در خودروهای دهه 70 الی 90 میلادی بر روی خودروهای آمریکایی نصب می‌شد. منظور ما اهرم‌هایی است که طی ده سال اخیر بین خودروسازان باب شده، اهرم‌هایی که تنها امکان سبک و سنگین کردن دنده را در اختیار راننده قرار می‌دهند، اما این کار را به سریع‌تری

تاریخچه Paddle Shifter

امروزه شاهد خودروهایی هستیم که به راحتی امکان تعویض دنده‌ها را در کسری از ثانیه به واسطه اهرم‌هایی که در پشت فرمان تعبیه شده‌اند می‌دهند، نه اشتباه نکنید، منظور ما اهرم‌هایی نیست که در خودروهای دهه 70 الی 90 میلادی بر روی خودروهای آمریکایی نصب می‌شد. منظور ما اهرم‌هایی است که طی ده سال اخیر بین خودروسازان باب شده، اهرم‌هایی که تنها امکان سبک و سنگین کردن دنده را در اختیار راننده قرار می‌دهند، اما این کار را به سریع‌ترین وجه ممکن و با کوچک‌ترین اشاره انجام می‌دهند.

سال 1901 در شهر لمانز فرانسه Amedé Bollée فرزند Amédée-Ernest Bollée که خود یکی از مخترعین و پیشروهای ساخت خودروهای نیرو گرفته از بخار بود، روشی جدید برای کمک به راننده برای تعویض دنده پیشنهاد داد، در این روش در میانه قربیلک فرمان، قربیلک کوچک دیگری تعبیه می‌شد که به راننده اجازه می‌داد با چرخش این قربیلک راننده بتواند سبک و سنگین کردن دنده را بدون نیاز به گرفتن کلاچ انجام دهد. این ساختار اولیه در خودروی Bollée Type F Torpédo در سال 1912 استفاده شد. هم اکنون این خودرو در موزه "Musée Automobile de la Sarthe" نگهداری می‌شود. اما در سال 1989 فراری پس از شکست‌های فراوان گیربکسی را به واسطه جان بارنارد طراحی کرد که به وسیله نیروی هیدرو-الکترونیک توانایی تعویض دنده را برای نایجل منسل و جرهارد برگر به واسطه دو پدال کوچک پشت فرمان را می‌داد، این اختراع در واقع یکی از رویدادهای مهم در تاریخ مسابقات فرمولا به حساب می‌آید. سپس در سال 1997 فراری در مدل 355 خود از گیربکسی تحت عنوان F1 استفاده کرد. در واقع این خودرو اولین محصول تولیدی است که تکنیک استفاده از پدل شیفت (دنده پشت فرمان) را به خیابان آورد، پس از این محصول بی ام دابلیو و آلفارمئو از سیستمهایی مشابه آنچه فراری اختراع کرده بود را در خودروهای خود استفاده کردند.

دلیل استفاده از پدل شیفترها

دلیل اصلی استفاده از این سیستم کاهش تأخیر در زمان تعویض دنده و درنهایت کاهش مصرف سوخت بوده است. البته همیشه اولین‌ها بهترین نبوده‌اند و در اولین محصولات مجهز به این فناوری خیلی به ارگونومی و راحتی استفاده از این پدلها فکر نشده بود، بنابراین حضور پدل شیفت‌ها در خودروهای خیابانی را می‌توان در سه نسل بررسی کرد. نسل اول که همانطور که گفته شد توسط فراری ارائه و به کمک بی ام دابلیو در مدل 630 سال 2007  همگانی شد، در این نسل به خاطر شکل پروانه‌ای و کوچک پدلها که برای استفاده از دو انگشت طراحی شده بود، کمی استفاده از این پدلها را سخت می‌کرد، به همین خاطر طبق گزارش‌هایی که آن زمان از کاربران این خودروها گرفته شد، رانندگان به دلیل خسته شدن انگشت‌ها در طی مسیر ترجیح می‌دادند که از آنها کمتر استفاده کنند. در نسل بعدی که مرسدس با اس کلاس خود نوآور این نسل بود توانست تا کمی به این پدلها حالت داده و به واسطه کاربری لوکس این خودرو بیشتر به جنبه کاربری این سیستم فکر شود اما با این وجود به دلیل فاصله کم اهرم‌ها نسبت به فرمان باز هم جای کار برای طراحی پدلها بود. حال که در سال 2017 هستیم خودروهایی را مشاهده می‌کنیم که خیلی کاربرد لوکس، حتی اسپرت ندارند ولی به عنوان یک آپشن استاندارد پدل شیفت را در لیست تجهیزات خود دارند در واقع در نسل سوم که مدتی است وارد آن شده‌ایم خودروسازان به فکر همه گیر کردن این سیستم افتاده‌اند ضمن اینکه فاصله پدالها تا فرمان از استاندارد مشخصی پیروی می‌کند.

پدل شیفتر و نصاب های آماتور آپشن در ایران

اما بگذارید مسئله‌ای را با شما در میان بگذاریم که در ایران مدتی است رایج شده، همان‌طور که می­دانید عشاق خودرو در ایران علاقه وافری به نصب تجهیزات جانبی روی خودروی خود دارند، حتی اگر واقعاً به آنها نیاز نداشته باشند. مشکل اینجاست که ما برای نصب این آپشنها به افراد آماتوری مراجعه می‌کنیم که در کمترین سطح دانش فنی قرار دارند، اما این مشکل چه ارتباطی با پدل شیفت دارد؟ بهتر است بدانید خودرویی که دارای چنین آپشنی است قطعاً با سیستم برقی مالتی پلکس طراحی شده است و به همین دلیل حساسیت زیادی نسبت به گرفتن برق اضافی از باتری دارند، متأسفانه نصاب‌های ناشی برای گرفتن برق مورد نیاز برای نصب نویگیشن و سیستم صوتی مثل آمپلی‌فایر، از برق ورودی به گیربکس به داخل کابین انشعاب می‌گیرند، که در نهایت به افت ولتاژ ورودی به گیربکس منجر می‌گردد و به علت حساسیت سوپاپ‌ها و شیرهای هیدرو الکترونیکی گیربکس‌های اتوماتیک به افت ولتاژ، بعد از مدتی مالک خودرو متوجه می‌شود که سیستم پدل شیفت خودرو خود دچار اختلال شده و یا حتی به کل کار نمی‌کند، که این مشکل می‌تواند نشانه‌های عیب فنی بزرگ‌تری باشد که در نهایت به خرابی گیربکس منجر خواهد شد، متأسفانه مالکین بدونه توجه به اینکه مشکل اصلی آپشنهای نصب شده به صورت غیر اصولی بوده، برای تعمیر پدل شیفت‌ها مراجعه می‌کنند و این بار به خاطر گرفتن قطعات بی کیفیت‌تر و حساس‌تر به افت ولتاژ، ضربه نهایی را به گیربکس خود می‌زنند. پیشنهاد ما این است که اگر خودروهای به روز استفاده می‌کنید برای خرج نکردن چند ده هزار تومان حداقل به افرادی مراجعه نکنید که صلاحیت نصب آپشن برای خودروی 100 تا 500 میلیونی شما را ندارند.

مزایای استفاده از پدل شیفت:

• دقیق‌تر و سریع‌تر تعویض شدن دنده
• امکان دستور تعویض دنده در هر دور موتور
• تعویض دنده بدون رها کردن دست از روی فرمان
• افزایش تمرکز راننده بر روی جاده
• اهرم‌ها به نوعی جایگذاری شده‌اند که راننده اجباراً به روش درست فرمان را با دستانش دربر می‌گیرد.(با دو دست در ساعت 9:15)
• امکان خلوت شدند کنسول میانی

معایب استفاده از پدل شیفت:

• این سیستم در عموم خودروها به غیر از حالت تیپ ترونیک در حالت اتوماتیک نیز قابل استفاده است، اما وقتی در حالت اتوماتیک یا درایو از پدل شیفت استفاده شود، در واقع در برنامه عادی گیربکس اختلال ایجاد می‌شود، همین امر باعث می‌شود در مرور زمان شاهد افزایش استهلاک باشیم، بنابرین بهتر است در حالت درایو کمتر از پدل شیفت ها استفاده کنیم.
• به علت اینکه دمای متوسط گیربکس مخصوصاً هنگام استفاده از پدل شیفت در حالت درایو بالاتر است، حساسیت گیربکس نسبت به تعویض به موقع و در کیلومتر عنوان شده توسط کمپانی بیشتر می‌شود. پس باید نسبت به تعویض روغن گیربکس در کیلومتر خود حساس‌تر بود.

 ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.